Chứng khoán lưu ký là gì? Có giao dịch được hay không?

Một công việc của cổ đông để có thể giao dịch qua qua sàn chứng khoán đó chính là lưu ký. Chứng khoán lưu ký có thể được chuyển nhượng, mua bán, cầm cố một cách dễ dàng. Thế nhưng, chứng khoán chưa lưu ký có thể giao dịch được không?

Chứng khoán lưu ký là gì?

Chứng khoán lưu ký là chứng khoán (các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp) sau khi đã được ký gửi tại hệ thống lưu ký chứng khoán. Chỉ có chứng khoán đã lưu ký mới có thể thực hiện các giao dịch trên thị trường chứng khoán. Ở đây, hệ thống lưu ký chứng khoán sẽ bao gồm có Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) và Thành viên lưu ký chứng khoán (gồm các công ty chứng khoán và các ngân hàng thương mại được cấp phép).

Rất nhiều nhà đầu tư quan tâm đến cổ phần của các công ty chưa niêm yết trên sàn chứng khoán. Họ hy vọng, việc mua sớm sẽ giúp họ kiếm được khoản lời kếch xù khi cổ phiếu lên sàn. Đây không phải là lựa chọn tồi khi trong thực tế đã có nhiều người thành công lớn và tăng gấp nhiều lần số vốn của mình với hình thức này.

Tuy nhiên, khi mua cổ phần bạn chỉ được công ty cung cấp cho sổ cổ đông/giấy tờ chứng minh quyền sở hữu chứng khoán mà thôi. Đó gọi là các chứng khoán chưa lưu ký. Vậy thì làm thế nào để chuyển thành chứng khoán lưu ký?

Xem thêm: Lưu ký chứng khoán là gì? Và những điều cần lưu ý.

Chứng khoán lưu ký có thể giao dịch dễ dàng

Quá trình thực hiện chứng khoán lưu ký

Nhà đầu tư trong và ngoài nước có thể thực hiện lưu ký chứng khoán tại bất kỳ thành viên lưu ký nào thay vì quy định trước đây chỉ cho phép nhà đầu tư trong nước lưu ký tại các thành viên lưu ký trong nước mà thôi. Quá trình thực hiện lưu ký khá đơn giản, gồm các bước sau:

• Bước 1: Mở tài khoản chứng khoán tại các công ty chứng khoán.
• Bước 2: Cung cấp hồ sơ/giấy tờ chứng minh quyền sở hữu chứng khoán của bạn cùng với các giấy tờ cá nhân khác cho nhân viên hỗ trợ.
• Bước 3: Nhân viên hỗ trợ sẽ hoàn thiện các công việc theo quy trình, sau đó cung cấp cho khách hàng thông tin về tài khoản, số lượng chứng khoán theo đúng hồ sơ của bạn.
• Bước 4: Khách hàng có thể thực hiện mua bán, cầm cố bình thường thông qua sàn giao dịch một cách nhanh chóng, an toàn.

Như vậy, chứng khoán lưu ký được hiểu là các mã cổ phiếu mà bạn đang sở hữu tại tài khoản chứng khoán của mình. Khi bạn thực hiện giao dịch thì thông tin thay đổi (tăng/giảm) sẽ được cập nhật chính xác trên tài khoản mà không cần bất kỳ một văn bản xác nhận trao đổi nào khác.

Xem thêm: Hồ sơ lưu ký chứng khoán cần những gì?

Lưu ký chứng khoán rất đơn giản

Chứng khoán chưa lưu ký có giao dịch được không?

Theo những thông tin trên đây, chứng khoán chưa lưu ký chính là các giấy tờ/sổ sách chứng minh quyền sở hữu cổ phần của khách hàng. Việc chuyển nhượng các giấy tờ này thực hiện theo hai trường hợp sau:

• Nếu công ty đó chưa đăng ký lưu ký với VSD hay chưa phải là công ty đại chúng: Trong tình huống này, khách hàng vẫn có thể thực hiện trao đổi, mua bán cổ phần chưa lên sàn được thông qua chính công ty này. Ngoài ra, giống như chứng khoán lưu ký, bạn sẽ được hưởng các quyền lợi như cổ tức hay quyền tham dự đại hội cổ đông.
• Nếu công ty đó đã đăng ký lưu ký với VSD và đã có mã chứng khoán: Khi đó, khách hàng sẽ không thể tự mua bán với nhau thông qua sổ cổ đông hay giấy tờ chứng minh quyền sở hữu cổ phần được. Lúc này, bắt buộc bạn phải thực hiện lưu ký số cổ phần đó để chuyển giấy tờ sang trạng thái chứng khoán đã lưu ký mới có thể giao dịch trên sàn chứng khoán.

Xem thêm: Biểu phí lưu ký chứng khoán

Chứng khoán chưa lưu ký là các sổ cổ đông

Phí chứng khoán đã lưu ký

Chứng khoán đã lưu ký thì do công ty chứng khoán quản lý trực tiếp trên cơ sở sự giám sát liên tục của trung tâm lưu ký, chính vì vậy ở đây lại phát sinh khoản phí để trung tâm quản lý số chứng khoán này và được gọi là phí lưu ký chứng khoán. Như vậy phí lưu ký sẽ có 1 số đặc điểm:

• Là phí do trung tâm lưu ký thu qua công ty chứng khoán.
• Phí lưu ký chỉ đánh vào các chứng khoán đã lưu ký, nếu bạn có rất nhiều chứng khoán (như cổ đông lớn, cổ đông chiến lược, cổ đông nhà nước, cổ đông nội bộ gắn bó lâu dài với công ty).
• Phí lưu ký – phí để bảo hiểm tài sản: Đối với các cổ đông nhỏ lẻ đại chúng thì đây là 1 khoản phí phải trả để trung tâm rà soát kiểm tra các Công ty chứng khoán hàng ngày xem rằng họ đã quản lý đúng chưa.
• Phí lưu ký là một khoản phí phụ trong hệ thống các loại phí và thuế khi đầu tư chứng khoán, về cơ bản là khá thấp.

Xem thêm: Chi phí lưu ký chứng khoán và nguyên tắc để tính toán

Từ những thông tin trên đây cho thấy các công ty chứng khoán giúp bạn lưu trữ chứng khoán lưu ký để thực hiện các giao dịch một cách thuận lợi và an toàn. Trong trường hợp tự bạn đang bảo quản chứng khoán chưa lưu ký thì bạn cần giữ cẩn thận để không bị nhòe, rách nát hay thất lạc khiến bạn không thể thực hiện chuyển nhượng hay mua bán được.

Đăng ký ngay